از آفت کشها برای کاهش آسیبهای علفهای هرز، جوندگان، حشرات و میکروبها به محصولات کشاورزی استفاده میشود که باعث افزایش عملکرد میوه ها، سبزیجات و سایر محصولات میشود. این مقاله قصد دارد به میزان آسیب آفت کشها در مواد غذایی بپردازد. متداولترین انواع آفتکشهای مورد استفاده در کشاورزی مدرن را نیز بررسی میکنیم.
آفت کش چیست؟
در گستردهترین مفهوم، آفتکشها مواد شیمیایی هستند که برای کنترل هر موجود زندهای استفاده میشود که ممکن است به محصولات کشاورزی، فروشگاههای مواد غذایی یا خانهها حمله کند یا به آنها آسیب برساند. از آنجایی که آفات بالقوه بسیاری وجود دارد، انواع مختلفی از آفت کشها نیز وجود دارد. در ادامه چند نمونه بیان شده است:
- حشره کشها. این آفت کشها باعث کاهش تخریب و آلودگی محصولات در حال رشد و برداشت توسط حشرات و تخمهای آنها میشود.
- علفکشها. علف کشها که به عنوان کشنده علفهای هرز نیز شناخته میشوند، عملکرد محصول را بهبود میبخشند.
- جونده کشها. اینها برای کنترل تخریب و آلودگی محصولات کشاورزی توسط حیوانات موذی و بیماریهای منتقله از جوندگان مهم هستند.
- قارچ کشها. این نوع آفت کش به ویژه برای محافظت از محصولات و دانههای برداشت شده از پوسیدگی قارچی مهم است.
برای سالهای متمادی، استفاده از آفتکشها تا حد زیادی کنترل نشده بود. با این حال، تأثیر آفتکشها بر محیط زیست و سلامت انسان از زمان انتشار کتاب «بهار خاموش» توسط ریچل کارسون در سال ۱۹۶۲، بیشتر مورد بررسی قرار گرفته است.
آفت کش ایده آل میتواند آفت هدف خود را بدون ایجاد هیچ گونه اثرات منفی برای انسان، گیاهان غیرهدف، حیوانات و محیط زیست از بین ببرد. با این حال، آفت کشها کامل نیستند و استفاده از آنها میتواند اثرات بهداشتی و زیست محیطی داشته باشد.
انواع آفت کش ها
آفت کشها ممکن است مصنوعی باشند، به این معنی که در آزمایشگاههای صنعتی یا ارگانیک ایجاد میشوند. آفت کشهای ارگانیک یا آفت کشهای زیستی، مواد شیمیایی طبیعی هستند اما ممکن است برای استفاده در کشاورزی ارگانیک در آزمایشگاهها تکثیر شوند. از انواع ظروف پلاستیکی بادی در جهت بسته بندی انواع آفت کش ها استفاده می شود، مانند گالن های چهار لیتری و پنج لیتری و بطری یک لیتری.
آفت کش های مصنوعی
آفت کشهای مصنوعی برای موارد زیر طراحی شدهاند:
- پایدار باشد
- ماندگاری خوبی داشته باشد
- توزیع آسان باشد
همچنین آنها به گونهای طراحی شدهاند که در هدف قرار دادن آفات موثر بوده و سمیت کمی برای حیوانات غیرهدف و محیط داشته باشند. طبقات آفت کشهای مصنوعی شامل موارد زیر است:
- ارگانوفسفرهها. اینها حشره کشهایی هستند که سیستم عصبی را هدف قرار میدهند. تعدادی از آنها به دلیل قرار گرفتن در معرض تصادفی سمی ممنوع یا محدود شده اند.
- کارباماتها. این نوع حشره کش مانند ارگانوفسفرهها بر سیستم عصبی تأثیر میگذارد اما سمیت کمتری دارد، زیرا اثرات آن سریعتر از بین میرود.
- پیرتروئیدها. اینها روی سیستم عصبی تأثیر میگذارند و نسخه آزمایشگاهی یک آفت کش طبیعی هستند که در گلهای داوودی یافت میشود.
- کلرهای آلی. این حشره کشها که شامل دی کلرودی فنیلتری کلرواتان (DDT) میشود، به دلیل اثرات منفی بر محیط زیست تا حد زیادی ممنوع یا محدود شدهاند.
- نئونیکوتینوئیدها. این نوع حشره کش بر روی برگها و درختان استفاده میشود و در حال حاضر توسط آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) برای گزارش آسیب ناخواسته به زنبورها تحت نظارت است.
- گلایفوسیت. این علف کش که به عنوان محصولی به نام Roundup نیز شناخته میشود، در کشاورزی محصولات اصلاح شده ژنتیکی مهم شده است.
آفت کش های آلی یا زیستی
کشاورزی ارگانیک از آفت کشهای زیستی یا مواد شیمیایی آفت کشهای طبیعی استفاده میکند که در گیاهان تکامل یافتهاند. انواع بسیار زیادی وجود دارد که در اینجا میتوان به آنها اشاره کرد اما EPA فهرستی از آفت کشهای زیستی ثبت شده را منتشر کرده است.
همچنین، وزارت کشاورزی ایالات متحده فهرستی ملی از آفتکشهای آلی مصنوعی و محدود شده را حفظ میکند. در اینجا چند نمونه از آفت کشهای آلی مهم بیان شده است (مطالعه چنین دستورالعملی میتواند باعث پیشرفت صنعت کشاورزی ما نیز شود):
- روتنون. این یک حشره کش است که در ترکیب با سایر آفت کشهای آلی استفاده میشود. به طور طبیعی به عنوان یک عامل بازدارنده سوسک توسط چندین گیاه گرمسیری تولید میشود و برای ماهیها سمی است.
- سولفات مس. این آفت کش قارچها و برخی علفهای هرز را از بین میبرد. اگرچه به عنوان یک آفت کش زیستی طبقهبندی میشود اما به صورت صنعتی تولید میشود و میتواند در سطوح بالایی برای انسان و محیط زیست سمی باشد.
- روغنهای باغبانی. این به عصاره روغنی از گیاهان مختلف با اثرات ضد حشرات اشاره دارد. اینها در مواد تشکیل دهنده و عوارض جانبی احتمالی متفاوت هستند. برخی از آنها میتوانند به حشرات مفیدی مانند زنبور عسل آسیب برسانند.
- سم Bt. سم Bt که توسط باکتریها تولید میشود و در برابر انواع مختلف حشرات موثر است، به برخی از محصولات ارگانیسمهای اصلاح شده ژنتیکی (GMO) وارد شده است.
این فهرست جامع نیست، اما دو مفهوم مهم را نشان میدهد. اولا، «ارگانیک» به معنای «بدون آفت کش» نیست. بلکه به انواع تخصصی آفت کشهایی اطلاق میشود که در طبیعت وجود دارند و به جای آفت کشهای مصنوعی استفاده میشوند. دوما، «طبیعی» به معنای «غیر سمی» نیست. مانند آفت کشهای مصنوعی، آفت کشهای آلی نیز میتوانند برای سلامتی و محیط زیست مضر باشند.
سطح آفت کش ها در غذاها چگونه تنظیم می شود؟
- انواع مختلفی از مطالعات برای درک اینکه چه سطوحی از آفت کشها مضر هستند، استفاده میشود. برخی از نمونهها شامل اندازهگیری سطوح در افرادی است که به طور تصادفی در معرض آفتکشهای بیش از حد قرار گرفتهاند، آزمایشهای حیوانی و مطالعه سلامت طولانیمدت افرادی که از آفتکشها در مشاغل خود استفاده میکنند.این اطلاعات برای ایجاد محدودیتهایی برای قرار گرفتن در معرض ایمن ترکیب میشوند. برای مثال، کمترین دوز آفتکشی که حتی ظریفترین علامت را ایجاد میکند، «پایینترین سطح اثر نامطلوب مشاهدهشده» یا LOAEL نامیده میشود. گاهی اوقات از اصطلاح «سطح اثر نامطلوب مشاهده نشده» یا NOAEL نیز استفاده میشود.
سازمانهایی مانند سازمان بهداشت جهانی، سازمان ایمنی غذای اروپا، وزارت کشاورزی ایالات متحده و سازمان غذا و دارو از این اطلاعات برای ایجاد آستانهای برای قرار گرفتن در معرض خطر استفاده میکنند. برای انجام این کار، آنها با تعیین آستانههایی ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ برابر کمتر از LOAEL یا NOAEL، یک بالشتک ایمنی اضافی اضافه میکنند.
محدودیت های ایمنی چقدر قابل اعتماد هستند؟
مشکلات متعددی در مورد ابزارها و روشهای مورد استفاده برای تعیین محدودیتهای ایمنی برای استفاده از آفت کشها وجود دارد. برای شروع، برخی از محققان اشاره کردهاند که سازمانهای نظارتی اغلب بر دادههای ناقص یا متناقض برای ایجاد محدودیتهای ایمنی آفت کشها تکیه میکنند.
طبق یک گزارش، EPA در ابتدا NOAEL را برای کلرپیریفوس، یک حشره کش بحث برانگیز، ۰.۰۳ میلی گرم بر کیلوگرم تعیین کرد. با این حال، پس از آنالیز دیگری که با استفاده از دادههای اضافی که از گزارش اولیه حذف شده بود، انجام شد، محققان تشخیص دادند که NOAEL صحیح در واقع بسیار پایینتر، در mg/kg ۰۱۴/۰ است.
بسیاری از مقامات نظارتی نیز برای تعیین سطوح سمیت که اغلب گمراه کننده هستند و ممکن است احتمال سوگیری بیشتری داشته باشند، به دادههای ارائه شده از مطالعات انجام شده توسط صنعت وابسته هستند. مسئله دیگر در مورد محدودیتهای ایمنی آفت کشها این است که برخی از آفت کشها (مصنوعی و آلی) حاوی فلزات سنگین مانند مس هستند که در طول زمان در بدن تجمع مییابند.
در واقع، یک مطالعه بر روی ۱۶۲ نفر نشان داد که کشاورزان تاکستان به دلیل استفاده از آفت کش، ۲ تا ۴ برابر سطوح بالاتری از فلزات سنگین مانند سرب، روی و مس در خون خود داشتند. از سوی دیگر، یک مطالعه روی خاک در هند نشان داد که استفاده از آفتکشها به سطوح بالاتری از فلزات سنگین نسبت به آنچه منجر نمیشود که در خاکهای عاری از آفتکشها یافت میشود.
انتقاد دیگر این است که برخی از اثرات نامحسوستر و مزمن آفتکشها بر سلامتی ممکن است با انواع مطالعات مورد استفاده برای ایجاد محدودیتهای ایمن قابل تشخیص نباشد. به همین دلیل، نظارت مداوم بر پیامدهای سلامت در گروههایی که در معرض قرار گرفتن غیرمعمول زیاد هستند، برای کمک به اصلاح مقررات مهم است.
نقض این آستانههای ایمنی نسبتا غیر معمول است. یک مطالعه کانادایی میزان گلایفوسیت را در ۳۱۸۸ نمونه از میوه ها، سبزیجات، غلات و غذاهای کودک ارزیابی کرد و دریافت که تنها ۱.۳ درصد بالاتر از حداکثر سطح باقیمانده است. علاوه بر این، گزارشی از اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۵ نشان داد که ۹۷.۲ درصد از نمونههای مواد غذایی فاقد بقایای آفتکشهای قابل اندازهگیری هستند یا در مقادیر مجاز قانونی هستند.
قرار گرفتن در معرض آفت کش ها چه اثراتی بر سلامتی دارد؟
هم آفت کشهای زیستی مصنوعی و هم ارگانیک در دوزهای بالاتر از مقداری که معمولا در میوهها و سبزیجات یافت میشود، اثرات مضری بر سلامتی دارند. به عنوان مثال، یک بررسی نشان داد که قرار گرفتن در معرض آفتکشها ممکن است با خطر بالاتر بیماری پارکینسون مرتبط باشد و میتواند ژنهای خاص درگیر در توسعه آن را تغییر دهد.
همچنین به طور مشابه، تجزیه و تحلیل هفت مطالعه نشان داد که قرار گرفتن در معرض آفت کشها میتواند با افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر مرتبط باشد. علاوه بر این، برخی تحقیقات همچنین نشان میدهد که استفاده از آفت کشها ممکن است با انواع خاصی از سرطان مرتبط باشد.
برخی مطالعات همچنین نشان دادهاند که استفاده از آفتکشها ممکن است با افزایش خطر ابتلا به چندین نوع سرطان دیگر از جمله سرطان پروستات، ریه و کبد مرتبط باشد.
اثرات مواجهه با آفت کش ها در کودکان چیست؟
مطالعات نشان میدهد که استفاده از آفتکشها ممکن است اثرات منفی متعددی به ویژه بر کودکان داشته باشد. در واقع، قرار گرفتن تصادفی در معرض سطوح بالای آفت کشها در کودکان با سرطان، اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) و اوتیسم مرتبط است.
به علاوه، طبق یک بررسی، حتی سطوح پایین قرار گرفتن در معرض آفت کشها میتواند بر رشد عصبی و رفتاری کودکان تأثیر منفی بگذارد. یک مطالعه قدیمیتر که شامل ۱۱۳۹ کودک بود، ۵۰ تا ۹۰ درصد افزایش شانس ابتلا به ADHD را در کودکانی که بالاترین سطح آفتکشها را در ادرار داشتند، در مقایسه با کودکانی که کمترین میزان ادرار را داشتند، نشان داد.
در این مطالعه، مشخص نبود که آیا آفتکشهای شناساییشده در ادرار از محصولات یا سایر تماسهای محیطی، مانند زندگی در نزدیکی مزرعه بوده است. برای بسته بندی این محصولات می توان از قالب های اختصاصی نیز استفاده نمود، ساپل امان ساخت قالب اختصاصی برای شما را دارد، کافیست با ما تماس بگیرید.
مطالعه دیگری نشان داد که قرار گرفتن در معرض انواع خاصی از آفت کشها در دوران بارداری با احتمال بیشتری برای اختلال طیف اوتیسم همراه است، به خصوص اگر قرار گرفتن در معرض در سال اول زندگی اتفاق افتاده باشد.
از سوی دیگر، مطالعهای در سال ۲۰۱۳ نشان داد که در ۳۵۰ نوزاد متولد شده از زنانی که میزان آفتکشهای ادراری بالاتری داشتند، در مقایسه با مادرانی که سطح آفتکش پایینتری داشتند، هیچ اثر منفی بر سلامتی نداشتند.
چه مقدار آفت کش روی غذا وجود دارد؟
سازمان بهداشت جهانی یک بررسی جامع از آفت کشها ایجاد کرده است. یک مطالعه نشان داد که ۳ درصد از سیبهای لهستانی حاوی سطوح آفت کش بالاتر از حد مجاز قانونی برای آفت کشها در مواد غذایی هستند. با این حال، سطوح به اندازه کافی بالا نبود که حتی در کودکان باعث آسیب شود.
در بررسی منتشر شده توسط اتحادیه اروپا، تقریبا ۲.۸٪ از نمونههای مواد غذایی آزمایش شده حاوی بقایای آفت کش بیش از مقادیر مجاز قانونی بودند. به طور مشابه، یک گزارش کانادایی نشان داد که ۱.۳٪ از نمونههای غذایی که آنها آزمایش کردند بالاتر از حداکثر سطح باقیمانده برای گلایفوسیت بودند.
با این حال، از آنجایی که چندین مشکل در مورد محدودیتهای ایمنی وجود دارد که سازمانهای نظارتی ایجاد کردهاند، مشخص نیست که میزان آفتکشهای موجود در غذا چگونه میتواند بر سلامت بلندمدت تأثیر بگذارد.
سطح آفت کشها را میتوان با پختن یا فرآوری غذاها کاهش داد. پوست کندن یا کوتاه کردن میوهها و سبزیجات همچنین میتواند بقایای آفت کشها را از پوست بیرونی پاک کند، اگرچه ممکن است ارزش غذایی را نیز کاهش دهد.
یک مطالعه مروری در سال ۲۰۱۰ نشان داد که سطوح آفتکشها با روشهای مختلف پخت و پز و فرآوری مواد غذایی بین ۱۰ تا ۸۰ درصد کاهش مییابد. تجزیه و تحلیل دیگری نشان داد که شستشو با آب لوله کشی (حتی بدون صابون یا مواد شوینده خاص) سطح آفت کشها را ۶۰ تا ۷۰ درصد کاهش میدهد.
با این حال، شستن محصولات با آب ممکن است موثرترین روش برای از بین بردن بقایای آفت کش نباشد زیرا آفت کشها اغلب به عمق میوهها و سبزیجات نفوذ میکنند و ممکن است نیاز به استفاده از محلولهای پاک کننده تجاری داشته باشند.
آیا آفت کش های کمتری در غذاهای ارگانیک وجود دارد؟
جای تعجب نیست که محصولات ارگانیک دارای سطوح پایینتری از آفتکشهای مصنوعی هستند که به سطح پایینتر آفتکشهای مصنوعی در بدن تبدیل میشود. یک مطالعه روی بیش از ۴۴۰۰ بزرگسال نشان داد افرادی که حداقل استفاده متوسط از محصولات ارگانیک را گزارش کرده بودند، سطح آفت کشهای مصنوعی کمتری در ادرار خود داشتند.
با این حال، محصولات ارگانیک حاوی سطوح بالاتری از آفتکشهای زیستی هستند. یک مطالعه قدیمی در مورد زیتون و روغن زیتون با استفاده از آفت کشهای ارگانیک نشان داد که سطوح آفت کشهای زیستی روتنون، آزادیراکتین، پیرترین و قارچ کشهای مس افزایش یافته است.
همچنین این آفت کشهای آلی دارای اثرات منفی زیست محیطی هستند که در برخی موارد بدتر از جایگزینهای مصنوعی میباشند. برخی افراد استدلال میکنند که آفتکشهای مصنوعی ممکن است در طول زمان مضرتر باشند زیرا به گونهای طراحی شدهاند که ماندگاری بیشتری داشته باشند و ممکن است در بدن و محیط ماندگاری بیشتری داشته باشند.
این موضوع گاهی اوقات درست است. با این وجود، نمونههای متعددی از آفتکشهای ارگانیک وجود دارد که به مدت طولانی یا بیشتر از میانگین آفتکشهای مصنوعی باقی میمانند. دیدگاه مخالف این است که آفتکشهای زیستی آلی معمولا نسبت به آفتکشهای مصنوعی کمتر مؤثر هستند و باعث میشوند کشاورزان بیشتر و با دوزهای بالاتر از آنها استفاده کنند.
در واقع، در یک مطالعه قدیمیتر، در حالی که آفتکشهای مصنوعی در ۴ درصد یا کمتر از محصولات از آستانه ایمنی فراتر رفتند، سطوح روتنون و مس به طور مداوم بالاتر از حد ایمنی آنها بود. به طور کلی، آسیب بالقوه از آفت کشهای مصنوعی و آلی به آفت کش خاص و دوز بستگی دارد.
آیا آفت کش های کمتری در GMO وجود دارد؟
GMOها محصولاتی هستند که ژنهایی به آنها اضافه شده است تا رشد، تطبیقپذیری یا مقاومت طبیعی در برابر آفات را افزایش دهند. از نظر تاریخی، گیاهان وحشی برای داشتن ویژگیهای بهتر برای کشاورزی با کاشت انتخابی تنها ایده آلترین گیاهان موجود، پرورش داده میشدند. این شکل از انتخاب ژنتیکی در تمام گیاهان و جانوران موجود در منابع غذایی جهان ما استفاده شده است.
با اصلاح نژاد، تغییرات به تدریج در طول چندین نسل ایجاد میشود و اینکه دقیقا چرا گیاه انعطاف پذیرتر میشود، یک راز است. در حالی که یک گیاه برای یک صفت خاص انتخاب میشود، تغییر ژنتیکی که باعث این ویژگی شده است برای پرورش دهندگان قابل مشاهده نیست. تراریختهها با استفاده از تکنیکهای علمی این فرآیند را تسریع میکنند تا به گیاه هدف یک ویژگی ژنتیکی خاص بدهند. نتیجه مورد انتظار از قبل شناخته شده است، مانند اصلاح ذرت برای تولید سم حشره کش Bt.
از آنجایی که محصولات GMO به طور طبیعی مقاومت بیشتری دارند، برای کشاورزی موفق به آفت کشهای کمتری نیاز دارند. این موضوع احتمالا برای افرادی که محصولات میخورند سودی ندارد، زیرا خطر آفتکشها روی غذا کم است. با این حال، GMOs ممکن است اثرات مضر زیستمحیطی و سلامت شغلی آفتکشهای زیستی مصنوعی و آلی را کاهش دهد.
بررسیهای جامع متعدد از مطالعات انسانی و حیوانی به این نتیجه رسیدند که شواهد محدودی وجود دارد که نشان میدهد GMO برای سلامتی مضر است. برخی نگرانیها مطرح شده است که GMOهایی که به گلایفوسیت (Roundup) مقاوم هستند، استفاده از این علفکش را در سطوح بالاتر تشویق میکنند.
در حالی که یک مطالعه نشان داد که سطوح بالای گلایفوسیت میتواند باعث ایجاد سرطان در حیوانات آزمایشگاهی شود، این سطوح بسیار بالاتر از سطوح مصرف شده در محصولات GMO و حتی در معرض قرار گرفتن در معرض شغلی یا محیطی بود. با این حال، در حالی که تحقیقات در مورد اثرات گلایفوسیت بر سرطان مختلط است، آژانس بین المللی تحقیقات سرطان آن را به عنوان یک سرطان زای احتمالی برای انسان طبقهبندی کرده است.
آیا باید از غذاهایی اجتناب کرد که از آفت کش استفاده می کنند؟
بسیاری از مردم ممکن است به دلایل زیست محیطی یا به دلیل نگرانی در مورد خطرات بالقوه درازمدت قرار گرفتن در معرض آفت کشها از آفت کشها اجتناب کنند. محدود کردن قرار گرفتن در معرض آفت کشها ممکن است به ویژه برای کودکان مهم باشد، زیرا آفت کشها میتوانند اثرات مخربی بر رشد و تکامل داشته باشند.
پختن و پوست کندن محصولات میتواند راه سادهای برای کاهش سطح آفت کشها باشد. همچنین شما میتوانید میوه و سبزیجات خود را در خانه پرورش دهید یا از بازارهای کشاورزان محلی خرید کنید و در مورد روشهای کنترل آفات آنها جویا شوید.
هر سال، گروه کاری محیطزیست (EWG) همچنین «دوجین کثیف» را منتشر میکند که رتبهبندی سطوح آفتکشها در میوهها و سبزیجات محبوب است تا به مصرفکنندگان کمک کند تا انتخابهای آگاهانهتری داشته باشند. با این حال، به خاطر داشته باشید که شواهد علمی بسیار زیادی وجود دارد که خوردن مقدار زیادی میوه و سبزیجات فواید سلامتی زیادی دارد، صرف نظر از اینکه محصول ارگانیک یا معمولی باشد.
بنابراین، به دلیل نگرانی در مورد قرار گرفتن در معرض آفت کشها، نباید از خوردن میوهها و سبزیجات تازه به طور کلی اجتناب کنید. در عوض، انتخاب هوشمندانه و تمرین درست تهیه غذا میتواند به شما کمک کند از مزایای فراوان میوهها و سبزیجات لذت ببرید و در عین حال خطرات مرتبط با آفتکشها را به حداقل برسانید.