پلاستیک بازیافتی چیست؟

امروزه با پیشرفت صنعت بازیافت، استفاده مجدد از انواع پلاستیک بدون ایجاد تغییر محسوس در کیفیت محصول نهایی ممکن شده است. طبیعی است که کیفیت محصول نهایی با کیفیت مواد اولیه بازیافتی ارتباط مستقیمی دارد. در صورتی که در فرآیند بازیافت انواع پلاستیک دستهبندی و دقت کافی به خرج داده شود، پلاستیک بازیافتی و سایر تولیدات این حوزه میتواند در صنایع گوناگون به مصرف برسد. امروزه می توان خرید اینترنتی بطری پلاستیکی را به راحتی انجام داد و درنتیجه می باید بازیافت آن ها را نیز در نظر گرفت.
پلاستیک بازیافتی چیست و چه اهمیتی دارد؟

فرآیند بازیابی زباله یا ضایعات پلاستیکی و تبدیل مجدد مواد به محصولات کاربردی و مفید را بازیافت پلاستیک گویند. هدف بازیافت کاهش دادن فشار بالای آلودگی پلاستیک و در عین حال اتکای کمتر به مواد خام برای تولید محصولات پلاستیکی جدید است.
پلاستیک بازیافتی به حفظ منابع طبیعی و کاهش دادن پلاستیک در محل دفن زبالهها و مقاصد ناخواسته مانند آلودگی اقیانوسها کمک فراوانی میکند.
در طی سالهای اخیر هر ساله بیش از صد میلیون تن پلاستیک در سراسر جهان تولید میگردد و حدود دویست میلیارد پوند تولیدات پلاستیکی جدید به روشهای مختلف در قالب میلیونها بستهبندی و محصول پلاستیکی تولید میشود. بنابراین میتوان گفت که استفاده مجدد، بازیابی و بازیافت پلاستیک یک بسیار مهم و حیاتی است.
مراحل تولید پلاستیک بازیافتی
به طور کلی بازیافت پلاستیک و تولید پلاستیک بازیافتی شامل سه مرحله است:
- بازیافت مکانیکی
- شیمیایی
- انرژی
مراحل زیر برای اغلب پلاستیکها صادق است. ولی در این بین استثنا هم مشاهده میشود. مثل سبد که میتوان آنها را آسیاب کرد و پس از آسیاب بستهبندی و به مرحله گرانولسازی و حتی جهت تولید مجدد سبد ارسال کرد. یا پلاستیکهایی تمیزی که از خط تولید کارخانجات میآید با پلاستیکهایی متفاوت است که از سطح شهر جمعآوری میشود. با این حال در ادامه فرآیند کامل بازیافت پلاستیک را شرح دادیم.
- قرار دادن ضایعات بر روی تسمه نقاله
- جداسازی بر اساس جنس پلاستیک
- جداسازی مواد دیگر مثل چوب، فلز و شیشه
- شستشوی اولیه
- خورد کردن و آسیاب نمودن
- جدا کردن بر اساس رنگ
- شستن با آب سرد
- جداسازی در آب سرد بر اساس دانسیته
شستشوی سایشی برای از بین بردن اثر چسب و یا ذراتی که به سختی بر روی پلاستیکها چسبیده است.
شستشو با آب گرم که انجام این مرحله از شستشو برای همه مواد پلاستیکی الزامی نیست و برای برخی واجب است. به عنوان مثال برای بازیافت PET و موادی که چربی دارند حتما باید شستشو با آب گرم انجام شود.
- آبگیری
- خشک کردن
- جداسازی لیبل (این مرحله در برخی از خطها در ابتدای خط اتفاق میافتد)
- کندر (جهت نایلونها و مواد پلاستیکی سبک)
- تولید گرانول (این مرحله توسط اکسترودر انجام میپذیرد)
بازیافت پلاستیک اگر چه کار آسانی است اما ابتدا باید بدانیم که کدام نوع پلاستیک قابل بازیافت است. پلاستیکها فرمولهای مختلفی دارند و باید قبل از بازیافت برای تولید محصولات جدید مرتب شوند.
پلاستیکهای مخلوط نیز میتوانند بازیافت شوند اما به ارزشمندی و باکیفیتی پلاستیکهای مرتب شده نیستند. چرا که خواص فیزیکی پلاستیک بازیافتی ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال نرخ ریکاوری پلی اتیلن (PE) بیش از 96 درصد است.
این به این معناست که ظروف بسته بندی پلی اتیلنی بعد از استفاده میتوانند بازیافت شوند. برای اطلاعات بیشتر راجع به این ظروف مقاله ۷ دلیل مهم برای استفاده از ظروف پلاستیکی پلی اتیلنی را بخوانید.

کاربردهای پلاستیک بازیافتی
پلاستیکهای بازیافتی در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند که در این میان میتوان به استفاده از آن در صنعت ساختمانی، صنعت بستهبندی غذایی و ساخت انواع جاده اشاره کرد.
کاربرد پلاستیک بازیافتی در صنعت ساختمان
یک شرکت آمریکایی به تازگی موفق به تولید انواع پلی ال از بازیافت پلاستیک PET شده است. از PET بازیافتی در تولید انواع عایق ساختمانی استفاده میشود. همچنین مصرف این فومها در ساختمان جهت کاهش مصرف انرژی و هدر رفت آن انجام میشود.
عایقسازی ساختمانها در بسیاری از کشورهای اروپایی طی استانداردهایی صورت گرفته و عدم رعایت آن با محدودیتهای جدی رو به رو است. بنابراین تولید فوم عایق با استفاده از پلاستیک بازیافت شده، سرمایهگذاری هوشمندانهای محسوب خواهد شد.
کاربرد پلاستیک در صنعت بسته بندی غذایی
امروزه استفاده از انواع گرانولهای PET بازیافتی با گرید خوراکی در زمینه تولید انواع بستهبندی و پوشش مواد خوراکی صورت میگیرد. از چالشهای پیش رو در این زمینه میتوان به عدم شفافیت پوششهای بستهبندی تولید شده از PET بازیافتی اشاره نمود. یکی از نکات مهم در صنعت بستهبندی مواد غذایی شفافیت پوششها و در نتیجه بحث زیباییشناسی و جلب توجه مشتری است.
هنگام استفاده از PET بازیافتی همواره امکان کدری پوشش وجود خواهد داشت. اما در صورتی که در فرمول مورد نظر برای تولید پوشش خوراکی، حدود سی درصد از PET خالص و مابقی آن از PET بازیافتی استفاده شود، هیچگونه نگرانی بابت کدری و ماتی پوشش بستهبندی تولید شده نیز وجود نخواهد داشت.
معمولا از پلی اتیلن برای تولید ظروف بستهبندی محصولات استفاده میشود که از پلاستیک خالص و اولیه میباشد همانطور که قبلا هم اشاره شد پلاستیک پلی اتیلنی مزیتهای متنوع بسیاری برای استفاده در بسته بندی محصولات دارد که یکی از آنها بهداشتی بودن آن است.
در شرکت ساپل از مواده اولیه نو و مرغوب برای تولید ظروف بستهبندی پلاستیکی استفاده میشود. اما این ظروف پلاستیکی کاملا بازیافتی هستند و میتوان گفت دوستدار محیط زیست هستند.
ساخت انواع جاده با پلاستیک بازیافتی
استفاده از پلاستیک به همراه آسفالت برای پوششدهی سطح خیابانها، جادهها و بزرگراهها از دیگر کاربردهای این ماده در صنعت است. بدین صورت درصد بالایی از مواد پایه نفتی گرانقیمت با پلاستیکهای بازیافتی جایگزین میشود و هزینهها کاهش پیدا میکند. ضمن اینکه این پوشش جدید از چسبندگی و استحکام بالاتری برخوردار است.
در نتیجه مدت زمان کارایی پوشش جاده طولانیتر میشود و با شرایط آبوهوایی و بارندگی، امکان آسیب کمتری نسبت به پوششهای آسفالتی خالص خواهد داشت. بدین ترتیب استفاده از چنین فناوریهایی شرایط رقابت بین کارکنان این حیطه با مسئولین شهرسازی و شهرداری ممکن میسازد. زیرا استفاده از این فناوری موجب سودآوری بیشتر و همچنین کارایی بلند مدت میشود.

فواید استفاده از پلاستیک بازیافتی
از جمله فواید استفاده از پلاستیک بازیافتی میتوان به کاهش ضایعات پلاستیک در خشکی و محیط زیست، کاهش انتشار کربن دیاکسید و گازهای گلخانهای و کاهش محل دفن زباله اشاره نمود.
کاهش ضایعات پلاستیکی در خشکی و محیط زیست
در روش دفن ضایعات پلاستیکی در زیر خاک فرآیند تجزیه ضایعات پلیمری نسبت به اعماق اقیانوسها آرامتر صورت میگیرد و ممکن است از بین رفتن کامل آن تا ۲.۵ برابر بیشتر زمان ببرد.
به طور کلی میانگین تجزیه ضایعات پلاستیکی در روش دفن در زیر خاک حدود ۳۵۰ سال است که بسته به نوع پلاستیک میتواند تا یک قرن و یا حتی بیشتر هم طول بکشد.
کاهش انتشار CO2 و سایر گازهای گلخانه ای
با بازیافت کردن ضایعات پلاستیکی تبدیل آنها به پلاستیک مثل گرانول پلی اتیلن میتوان از سوزاندن آنها و تولید کربن دی اکسید و دیگر گازهای گلخانهای جلوگیری کرد و سبب کاهش سرعت انتشار گازهای گلخانهای شد.
با سوزاندن ضایعات پلاستیکی حجم زیادی از گاز گلخانهای تولید شده و وارد هوا میشود که با بازیافت ضایعات پلاستیک به جای سوزاندن آنها میتوان مانع آسیب دیدن بیشتر محیط زیست شد.
در نتیجه استفاده از ظروف پلاستیکی که قابلیت بازیافت دارند می توانی کمکی در راستای بهبود اوضاع محیط زیست باشد. ظروف تزریقی پلاستیکی ساپل از این دسته اند.
کاهش محل های دفن زباله
بازیافت یک راهحل مناسب برای کاهش محلهای ایجاد شده برای دفن ضایعات پلاستیک است. انسانها در سراسر جهان در هر دقیقه حدود دو میلیون کیسه پلاستیکی استفاده میکنند که این رقم در سال بین ۵۰۰ میلیارد تا یک تریلیون خواهد شد.
به مروز زمان و با تجزیه شدن ضایعات پلاستیک نایلونها به میکرو پلاستیکها، به هنگام وزش باد میلیونها میلیون ذرات میکرو پلاستیکی وارد هوایی که تنفس میکنیم میشود و باعث ایجاد انواع بیماریهای تنفسی و گوارشی میشود.